بررسی کیفیت و احیای روانابهای شهری در شیراز

در بسیاری از نقاط خشک و نیمه خشک جهان رواناب شهری به عنوان یکی از منابع آب قابل احیا و با ارزش مطرح است. در این مقاله به بررسی کیفیت رواناب شهری و امکان احیای آن در قسمتهای مختلف شهر شیراز پرداخته شده است. در شیراز عمده رواناب شهری به وسیله کانال‌های منتهی به رودخانه خشک جمع‌آوری و بدون هیچ گونه تصفیه و احیایی به دریاچه مهارلو انتقال می‌یابد. کیفیت رواناب از اولین دقایق ایجاد رواناب در سه زیر حوضه شهری بزرگ، متوسط و کوچک با کاربریهای متفاوت، مطالعه شده است. یک ایستگاه در پایین دست، نزدیک به انتهای حوضه شهری رودخانه خشک با حوضه‌ای به نسبت بزرگ، ایستگاه بعدی در وسط شهر جایی که قسمت عمده رواناب حاصل از خیابان می‌باشد و سومین ایستگاه در محدوده غرب شهر یک حوضه به نسبت کوچک با کاربری عمدتاً مسکونی در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که بسیاری از آلودگیهای رواناب جذب مواد معلق موجود می‌گردند و غلظت مواد معلق در رواناب این مناطق از حد مجاز تخلیه به منابع آبی بیشتر است. در عین حال، امکان احیای رواناب شهری در مناطق با کاربری مسکونی، با جداسازی شست و شوی اولیه و حذف آلودگیهای آن از جمله مواد معلق و فلزات سنگین جذب شده به آنها وجود دارد. مهم‌ترین فلز موجود در روانابهای قابل احیای شهر شیراز، فلز آهن بود که در محدوده 0/1 تا 9/6 میلی‌گرم در لیتر با حداکثر مقدار محلول مشاهده شده 4/4 میلی‌گرم در لیتر اندازه گیری شد. بعد از آهن، فلز روی دارای بالاترین غلظت با محدوده تغییرات 0/001 تا 2/7 میلی‌گرم در لیتر بود.